VAS – Rokado

Voor de wedstrijd in de 8e ronde moesten we naar Amsterdam om daar te spelen tegen het roemruchte Vereenigd Amsterdamsch Schaakgenootschap, waarvan het eerste team voorheen een sterk hoofdklasseteam was (met o.a. Hans Ree en Kick Langeweg) en waarvan diverse teams tegelijkertijd in de KNSB uitkwamen.

In de opstelling van VAS I nu komt nog wel de naam van Kick Langeweg voor, maar die speelt slechts af en toe (0,5 uit 2 dit seizoen).

Van de vijf middenmoters in 2C speelden er vier tegen elkaar (VAS-Rokado en Krimpen – De Wijkertoren) en mocht Waagtoren tegen DD. Met andere woorden : Inzet was strijd om de derde plaats dan wel handhaving in de middenmoot en – in het slechtste scenario – (hele) kleine degradatiezorgen.

Na een uur spelen stonden er acht rustige stellingen op de borden. Wilbert op bord 4 met zwart ontwikkelde snel de damevleugel met pionnen op a6, b5, c5, d5 en e6 (Frans natuurlijk) en hij kon middels b5-b4 het witte paard op c3 in problemen brengen. 

Ben, met wit op bord 5, had na 4 zetten de dames geruild, waarna het manoeuvreren kon beginnen. Een 4-4 gelijkspel zou zo maar kunnen …..

Rond 14.30 uur was het verschil in tijdverbruik op de diverse borden :

Bord 1:  0  Bord 2 : + 12  Bord 3 : + 28  Bord 4 : + 26  Bord 5 : - 2  Bord 6 : + 19 Bord 7 : -2 Bord 8 : + 12.

Op bord 1 kwam Ghijsen met zwart in het Slavisch tot e5 en de witveldige loper buiten de pionnenketen, dus had hij niets te klagen. Matthias ook niet, trouwens !

Op bord 2 offerde Khoi Pham (zeer jeugdig talent) een pion, door Han niet aangenomen.

Op bord 3 offerde Gernaert een stuk tegen 2 pionnen, dankbaar geaccepteerd door Hans, ook al leek zwart een dreigend pionnencentrum te hebben.

Op bord 4 had Wilbert na …. b5-b4; Pc3-a4 c5-c4; en Ld3-e2 c4-c3; het initiatief in handen.

Op de overige borden stond het gelijk, al hadden alle witspelers prettiger stellingen (2-2 zou daar dus zomaar kunnen).

Om 15.30 uur hadden wij op de borden 3 en 4 flink veel tijdvoorsprong : Hans 37 minuten en Wilbert 32 minuten. En ook hun stellingen zagen er goed uit. Op dat moment vond ik  Leo en Marco minder staan.

Daarna was het wachten op Wilbert die rustig verdedigde tegen de aanval van Lesger en (rond 16.30 uur) genadeloos afwikkelde naar een gewonnen stelling (0-2).

Helaas zat Han toen in  de problemen, waarschijnlijk omdat hij na winst van een pion de complicaties in de stelling niet goed (genoeg) getaxeerd had. Een blunder versnelde het einde (1-2).

Tien minuten later was het Marco, die in het middenspel een pion had verloren, maar fel terugvocht en nog remisekansen leek te hebben. Tegenstander Jos ten Hacken (tot dan 1,5 uit 7) liet hem met uitstekend spel echter geen kans (2-2). Vermoedelijk zat het probleem voor Marco er in, dat hij eerst torens op de a-lijn ruilde gevolgd door …. Pb8-a6, terwijl direct Pa6 gevolgd door …. c7-c5 beter zou zijn geweest.

Op dat moment was het 16.45 uur, met nog vier partijen te gaan. Prognose op dat moment : Kleine overwinning (Matthias en Ben stonden goed, Leo verloren toreneindspel en Rick remise).

Matthias had in een paardeindspel een actieve koning, een actief paard en ver opgerukte koningsvleugelpionnen, waar Ghijsen zat te loeren op een pionnendoorbraak op de damevleugel. Het paardoffer van Ghijsen werd weerlegd middels een fraai “ tegen-paardoffer “ en het punt was binnen (2-3).

De partij van Matthias (wit) tegen Ghijsen, met commentaar van de winnaar:

37. ...    ; a4      Achteraf had de zwartspeler spijt van deze zet vanwege het vervolg. Toch was dit niet de fout waardoor zwart in het nadeel komt, de fout volgt 1 zet later.

38. e5! Met een tijdelijk pionoffer breekt wit de boel open. De achterblijver wordt opgelost en de boel komt in beweging. 

38. ...    ; fxe5?   Een ieder in tijdnood zou deze pion slaan. Immers een ondersteunde vrijpion op e6 moet toch op termijn verliezen? Toch is het de beslissende fout. Enig rekenwerk leert dat zwart de balans kan houden, door zijn paard te activeren. Via d7 naar e5 bestrijkt het paard 2 vleugels. Pion g4 staat op vallen en dekking met Kf4 is niet afdoende wegens de vork Pd3+ waarna pion b2 valt. Na de tekstzet blijft het zwarte paard gevangen door eigen hekwerk! De volgende zetten zijn geforceerd

39. Ke4   Pd7

40. g5  Vooral niet 40. Pc4 vanwege Pf6+ en de witte stelling valt uiteen. Eerst het hek repareren.
40. ....    hxg5

41. hxg5 Met de nare keuze voor zwart om óf pion e5 te verliezen (via 42. Pc4 en 43. Pxe5 waarna zwart verloren moet staan) óf de witte koning binnen te laten. Hij voorkomt het eerste en verliest door het laatste!

41.. ....   b5

42. Kd5  c4  
43. Pe4   Dit was de stelling die ik na 38. e5 voor ogen had, zwart is in zetdwang!

43….. Pb6+

44. Kxe5  De eerste opgelegde winst was te verzilveren met 44. Ke6. Ik had de zet wel overwogen, maar door alle weelde dacht ik dat alles won. Vooraf dacht ik aan 44. Kc5 en ik verlekker me aan alle zwarte damevleugelpionnen voordat mijn pionnen promoveren. Geconfronteerd met de stelling overtuigde ik mezelf dat na  43. ... c3 ; 44. Pxc3 Pc4+; 45. Ke6 Pxb2  46. Pxb5+ Kc6 47. Pc3 dat de laatste overgebleven zwarte damevleugelpion makkelijk in bedwang gehouden kon worden, ik kon met gerust hart slaan op e5. Ik vergat alleen de overige varianten zorgvuldig uit te rekenen.

44. ...    Kc6      

45. f6?              Mist de tweede opgelegde winst. Veel te gehaast en blind voor het geraffineerde plan van mijn tegenstander wil ik mijn pion naar de overkant loodsen.  45. g6 was de aangewezen zet.

45. ....   Pd7+!   Stukken kunnen ook terug!

46. Kf5  Pxf6!    Oei, in mijn tunnelgedachte was alleen gxf6 mogelijk.

47. gxf6?          En ten derde malen mis ik de opgelegde winst. Uit balans gebracht reageer ik op de automatische piloot en sla het paard met mijn kostbare vrijpion. De winst was een fluitje van een cent  na 47. Pxf6!

47. ....   gxf6 

48. Kxf6  b4!     Verduveld, wat ik juist had willen voorkomen na zet 44 Kxe5 gebeurt toch. Chaos op het bord! Zwart speelt zijn laatste troef en wil (minimaal) remise door alle damevleugelpionnen te ruilen. Na 49. axb4 Kb5 is de zwarte koning niet meer te stoppen. Daarom speelde zwart 44... Kc6! Hoe zit het met mijn eigen verdwaalde koning? Die wordt vakkundig de pas afgesneden na 49. Ke5; c3! 50. Pxc3 bxc3 51. bxc3 Kc5. Toch bracht die laatste variant me weer bij zinnen.

49. Pc3!!!           

Liefde voor het schaken wint van zelfhaat bij verlies, ronduit geweldig dat mijn tegenstander deze prachtige afsluiter eerde met opgave. (Matthias)

Enkele minuten later won ook Ben (prima partij) die tegenstander Tycho Cornelisse (5 uit 6 tot dan toe) diens eerste nederlaag van het seizoen bezorgde (2-4).

Leo moest ondanks hardnekkig verzet het hoofd buigen; het toreneindspel met een pion minder (K T tegen K T en g-pion) was verloren (3-4).

Intussen had Niels van Dam een pion geofferd – hij moest wel op winst spelen gelet op de stand van de wedstrijd en de stellingen op dat moment – maar Rick deed het goed. Liet de witte koning op h6 een pion terugpakken en sloot het matnet rond de eenzame witte koning op g8 (3-5).

Al met al : Een uitstekende overwinning !

Rex